Licht lijkt een volstrekt vanzelfsprekende zaak, maar is dat niet. Waar de zon je jaar in jaar uit van licht voorziet, is een juiste verlichting binnenshuis minder vanzelfsprekend. Verwarrend wordt het, waar je, geconfronteerd met een relatief groot aantal eenheden en variabelen, een keuze moet maken.
Het oog en lichtintensiteit
Elke activiteit kent een optimale lichtintensiteit. Zo vergt tekstverwerken achter de pc beduidend meer licht dan benodigd bij het ophangen van je jas, maar grafische applicaties binnen een kantooromgeving vragen weer aanzienlijk meer licht en van een andere kwaliteit. Binnen een professionele setting gelden Arbovoorschriften, waaraan voldaan moet worden. Thuis is dat niet het geval en dien je zelf weloverwogen een besluit te nemen. Het menselijk oog namelijk is een passief precisie-instrument, gefinetuned gedurende de evolutie, voor het overleven in steppes en savannes, met een beperkte capaciteit tot aanpassen aan veranderende omstandigheden. De verdere verwerking van waargenomen visuele informatie geprojecteerd op je netvlies vindt occipitaal plaats, een neuraal gebied aan de achterzijde van je hoofd.
Welke eenheid is belangrijk
Een tijdlang heeft de mensheid het met de eenheid candela gedaan, gemeten in, jawel brandende kaarsjes. Je vindt deze eenheid zo nu en dan nog terug, maar veelal wordt lichtintensiteit met lumen, de lichtstroom door een lichtbron in alle richtingen verspreid aangeduid. Ook vind je vaak de aanduiding lux terug. Lux is afgeleid van lumen, en staat voor lumen per m2. Licht kent daarnaast, afgezien uiteraard van kleur, de dimensie temperatuur. Deze wordt geassocieerd met warmte. 3300 kelvin of lager wordt als warm gepercipieerd, vanaf 5300 kelvin wordt dat koel.
Hoe te kiezen
Bedenk waarvoor je een lichtbron nodig hebt, waarbij de volgende handreiking nuttig kan zijn: Voor gangen, trappen e.d. volstaat 150 lux, voor schrijven en tekstverwerken is rond de 500 lux nodig, in het laboratoria of mis-en-scène is soms 1000 lux nog niet voldoende. Wanneer de lichtintensiteit niet voldoet, kunnen je ogen vermoeid raken, en de kwaliteit van je werk gaat al vlug achteruit. Naast lichtintensiteit is het belangrijk rekening te houden met bijvoorbeeld lichtrichting, aantal lichtbronnen, het kleurenspectrum en zoals vermeld de temperatuur. Kies voor een uitgebalanceerde verlichting waarbij je het overzicht over je werk of bezigheden niet verliest en je prettig voelt.